Door verwijdering dichterbij

‘Jezelf verliezen’ klinkt op zichzelf best gek. Want, hoe kun je iets verliezen dat letterlijk zo dichtbij is?! Nou, zo moeilijk is dat niet. Vooral niet in een wereld vol met prikkels die zelfs thuis op de bank via allerlei schermen ‘zomaar’ binnen denderen. Prikkels die om onze aandacht roepen. Voor je het weet ben je met je aandacht overal. Behalve bij jezelf.

En toch is jezelf verliezen echt geen ramp. Het kan je iets moois brengen: namelijk dichterbij jezelf. Dat klinkt paradoxaal, maar niet als je hier dieper naar kijkt.

Je hebt het vast al eens ervaren; Dat je enorm opging in een project, in je werk of in het zorgen voor iets of iemand anders. Als je dan jezelf vergeet, ga je ongemerkt je grenzen over en verdwijn je letterlijk in dat waarmee je bezig bent. Met je aandacht ben je dan vooral ‘daarbuiten’ en minder ‘hierbinnen’.

Nog voordat je doorhebt wat er gebeurt heeft je lichaam het allang in de gaten. Met subtiele signalen, die gaandeweg minder subtiel worden, laat zij je voelen hoe je je schouders optrekt. Of je kaken op elkaar klemt. Of hoe je ‘s avonds moeilijker in slaap valt. En noem de signalen zo maar op.

Die eerste fluisteringen zijn met een onrustig hoofd nauwelijks voelbaar. Alleen zijn ze niet vrijblijvend. Vroeger of later – als fluisteren overgaat in een hardere roep – kun je er niet onderuit. Dan ben je inmiddels al ver over je grenzen heen. Je bent letterlijk van je innerlijke zelf verwijderd geraakt. Dat is niet enkel merkbaar aan spanningen of pijn in je lichaam. Je merkt het ook aan gevoelens zoals pijn, leegte, verdriet, onmacht of boosheid.

En waarom dit geen ramp is? Als je iets ervaart dat je niét wil, vergroot dit je verlangen naar wat je wél wil. Het is een uitnodiging om te onderzoeken wat je nodig hebt om dat verlangen te vervullen. Antwoorden daarop vind je enkel in jezelf. Het sleutelwoord is: Aandacht.

Door je aandacht vanuit de buitenwereld terug te trekken naar jezelf toe, word je bewust van wat er in je hart leeft. Verwar dit echter niet met je gedachten, want die komen van buiten. Je bént namelijk niet je gedachten. Dit is waarom gedachten zo vertroebelend werken als je aandacht hierin opgaat. Terugkomen bij jezelf doe je dus door met je aandacht bij jezelf zijn. Nergens meer op reageren; niet op gedachten en niet op prikkels van buiten. Enkel maar waarnemen, zonder enige reactie. Word je toch weer meegezogen in je gedachten? Vallen en opstaan hoort bij groeien en leren. Het is zelfs een belangrijk onderdeel hiervan. Met geduld en oefening, met vallen en opstaan, oefen je jouw aandacht om niet meer automatisch te reageren. Om bij jezelf te blijven. Dan wordt het vanzelf stil. Je ontmoet de Stilte in jezelf.

Bij het oefenen van je aandacht is yoga een fijne hulpbron. Bij Mica Yoga hoor je tijdens de yogales geregeld hoe de docent vraagt “hoe gaat het nu met je?”. En dan niet als welbekende beleefdheidsvraag, maar als uitnodiging om het antwoord hierop zelf te doorvoelen. Hierbij stil te staan. Bij jezelf stil te staan. Zonder er iets van te vinden. Met je aandacht in jezelf zijn. Bij jezelf zijn.

Aandacht is óók het sleutelwoord bij het beoefenen van yoga. Door elke beweging met aandacht te doen word je je bewust van hoe dit voelt in jouw lichaam. Zo verplaatst jouw aandacht zich meer en meer naar binnen. Naar jezelf. Voel je dan ineens dat je te krampachtig in de Goddelijke Heldhouding staat? Dat is niet erg. Het mooie is dat het opmerken hiervan je bewust maakt van jouw grenzen. Om je eigen grenzen te respecteren is het belangrijk dat je weet waar die liggen.

En merk je plotseling tijdens een ademoefening dat je met je hoofd bij je boodschappenlijstje bent? Ook dat is juist mooi. Door dit op te merken verdiep je jouw bewustzijn over wanneer je even ‘weg’ bent, zodat je weer terug kunt komen bij jezelf.

“Zo op de mat, zo daarbuiten” is heel toepasselijk is. Jouw eigen bewustzijnsgroei neem je als vanzelf mee in situaties buiten de yogales. En of jij dan niet meer je grenzen overgaat of met je aandacht verdwijnt? Dat antwoord laat zich wel raden. Het leven blijft je uitnodigen de weg naar jezelf te vinden. Naar de Stilte in jezelf.

Fijn aan die Stilte is dat zij fungeert als een soort bumper. Hoe meer jouw aandacht bij je innerlijke Stilte is, hoe minder allerlei prikkels vat op je hebben. Je wordt stabieler en veerkrachtiger. Aanvankelijk voel je je nog regelmatig heen en weer geslingerd tussen ‘hierbinnen’ en ‘daarbuiten’. Want prikkels die om je aandacht vragen kom je blijvend op je pad tegen. Zo blijven we groeien. Dat maakt ook dat jezelf verliezen geen ramp is. Door telkens met liefde en geduld terug te keren naar de Stilte in jezelf, groeit je bewustzijn. De Stilte in jou neemt toe.

In dit groeiproces mogen we geduldig en liefdevol zijn naar onszelf. Net zoals je dit ook bent naar een kind dat leert lopen. Bewustwording en groei is nooit klaar. Er valt altijd iets te leren. Steeds een laagje dieper. Steeds meer thuis. In de Stilte, die daar altijd al was.

Herma van Riemsdijk

Volg Herma op Instagram voor meer inspirerende teksten